პირველად ექვსი ათწლეულის განმავლობაში, ჩინეთის მოსახლეობა შარშან შემცირდა, რადგან სიკვდილიანობა აჭარბებდა დაბადებულებს.
სტატისტიკის ეროვნული ბიუროს მიერ გამოქვეყნებული მონაცემების მიხედვით, 2022 წლის ბოლოს ქვეყანას 1,41175 მილიარდი ადამიანი ჰყავდა, რაც 850 000-ით შემცირდა.
ჩინეთის არა მხოლოდ შობადობა ეცემა, არამედ მისი მოსახლეობაც დაბერდება და ექსპერტები აფრთხილებენ, რომ ეს გამოიწვევს მწარე დემოგრაფიულ კოქტეილს, რომელიც შეამცირებს ქვეყნის სამუშაო ძალას, დაცლის საპენსიო სისტემას და შეიძლება ჰქონდეს მძიმე ეკონომიკური შედეგები მის საზღვრებს მიღმა.
მაგრამ რადგან ჩინეთის დემოგრაფიული კრიზისი იპარავს სათაურებს, ძნელია უგულებელყო ის ფაქტი, რომ ევროკავშირის მოსახლეობაც ბერდება და უკვე ორი წელია მცირდება.
ევროპის მოსახლეობა მცირდება ათწლეულის ზრდის შემდეგ
ევროკავშირის მოსახლეობა 1960 წელს 354,5 მილიონიდან 2022 წელს 446,8 მილიონამდე გაიზარდა, რაც 26 პროცენტით გაიზარდა. ეს არის დამატებით 92,3 მილიონი ადამიანი, რაც გერმანიის მოსახლეობაზე მეტია, ბლოკის ყველაზე დიდი წევრი 83 მილიონი ადამიანით.
თუმცა, მოსახლეობის ზრდის ტემპი ბოლო ათწლეულების განმავლობაში შენელდა და ბოლო ორი წლის განმავლობაში, ევროკავშირის მთლიანი მოსახლეობა შემცირდა, თუმცა არა ყველა წევრ ქვეყანაში.
საერთო ჯამში, 10 ქვეყანაში დაფიქსირდა მოსახლეობის შემცირება 2021-2022 წლებში, ყველაზე დიდი კლება დაფიქსირდა იტალიაში (-253,100 მოსახლე), პოლონეთში (-185,800), რუმინეთში (-163,600), ხორვატიაში (-157,300), ბულგარეთში (-77,600). ), საბერძნეთი (-74,800), უნგრეთი (-41,800), სლოვაკეთი (-25,100), ლატვია (-17,500) და სლოვენია (-1,800).
ზრდა დაფიქსირდა 17 ქვეყანაში, ხუთეულში საფრანგეთი (+185,900 მოსახლე), ნიდერლანდები (+115,300), გერმანია (+82,100), ბელგია (+76,400) და შვედეთი (+73,000).
როგორია ევროპაში შობადობის მაჩვენებელი?
ჩინეთის შობადობის კოეფიციენტი 2021 წელს დაეცა 1,15 ბავშვამდე ერთ ქალზე, რაც გაცილებით დაბალია ჩანაცვლების დონეზე, დაახლოებით 2,1 ცოცხალ შობად ქალზე, რომელიც საჭიროა ფართოდ სტაბილური მოსახლეობის უზრუნველსაყოფად მიგრაციის არარსებობის პირობებში.
აღსანიშნავია, რომ ევროკავშირის არც ერთ ქვეყანას არ აქვს შობადობის მაჩვენებელი ამ ზღვარზე მეტი.
შობადობის საშუალო მაჩვენებელი ევროკავშირში, 2020 წელს 1,50 ცოცხალ დაბადებულ ქალზე, შემცირდა 2019 წელს 1,53-დან და 2016 წელს 1,57-დან.
შობადობის საერთო მაჩვენებლები 2020 წელს დაფიქსირდა მალტაში (1,13), ესპანეთში (1,19) და იტალიაში (1,24).
პირველ ადგილზეა საფრანგეთი, შობადობის საშუალო მაჩვენებლით 1,83, შემდეგ მოდის რუმინეთი (1,80), ჩეხეთი (1,71) და დანია (1,68).
თუმცა, ევროკავშირის ზოგიერთ ქვეყანაში, სადაც შობადობის მაჩვენებელი ჩანაცვლების დონეს დაბალია, კვლავ მზარდი მოსახლეობაა.
საფრანგეთში, მაგალითად, ბოლო 20 წლის განმავლობაში მისი მოსახლეობა გაიზარდა. ქვეყნის სტატისტიკის ოფისი INSEE ამას რამდენიმე ფაქტორს უკავშირებს, განსაკუთრებით მიგრაციულ მოძრაობებს და სიცოცხლის ხანგრძლივობის ზრდას.
დაბადება, სიკვდილი და მიგრაცია
პოპულაციის ბუნებრივი ცვლილება ევროკავშირში 2012 წლიდან ნეგატიურია – რაც იმას ნიშნავს, რომ ათწლეულზე მეტია, სიკვდილიანობა აღემატება დაბადებულებს.
თუმცა, ევროკავშირის მოსახლეობამ ზრდა შეწყვიტა მხოლოდ 2020 წელს. როგორ არის ეს შესაძლებელი?
1990-იან წლებამდე მოსახლეობის ბუნებრივმა ცვლილებამ (უფრო მეტი დაბადება ვიდრე სიკვდილიანობა) შეადგინა მთლიანი მოსახლეობის საერთო ცვლილების აბსოლუტური უმრავლესობა.
შემდგომში, წმინდა მიგრაციის როლმა მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა ევროკავშირის მოსახლეობის ცვლილებაში, რადგან შობადობა და სიკვდილიანობა ფართოდ დაბალანსებული გახდა, განმარტავს ევროსტატი. ხოლო 2011 წლიდან ევროკავშირის მოსახლეობის ზრდა მიეკუთვნება წმინდა მიგრაციას და სტატისტიკურ კორექტირებას.
თუმცა, 2020 და 2021 წელს წმინდა მიგრაციამ აღარ შეადგინა მოსახლეობის უარყოფითი ბუნებრივი ცვლილება ევროკავშირში და, შედეგად, ევროკავშირის მთლიანი მოსახლეობა შემცირდა.
Eurostat-მა ფაქტორების ეს კომბინაცია მიაწერა COVID-19 პანდემიის გავლენას.
ჩინეთი ევროკავშირის წინააღმდეგ: მიგრაციის როლი
ევროკავშირსა და ჩინეთს განსხვავებული მიგრაციის დინამიკა აქვთ. ქვემოთ მოცემული გრაფიკი ადარებს მათ წმინდა მიგრაციის მაჩვენებელს – განსხვავებას ემიგრანტების რაოდენობას (ქვეყანაში გადასული) და ემიგრანტების (გამგზავრების) რაოდენობას შორის წლის განმავლობაში.
როდესაც ემიგრანტების რაოდენობა ემიგრანტების რაოდენობაზე მეტია, დადებითი წმინდა მიგრაციის მაჩვენებელია.
ჯერ კიდევ 1960 წელს, ჩინეთისა და ევროკავშირის წმინდა მიგრაციის მაჩვენებლები დაახლოებით შედარებადი იყო და ასახავდა მსგავს სურათს: იმ დროს უფრო მეტი ადამიანი მიდიოდა ემიგრაციაში, ვიდრე საცხოვრებლად.
თუმცა, მსოფლიო ბანკის მაჩვენებლები აჩვენებს მკვეთრად განსხვავებულ ტრაექტორიას მომდევნო ათწლეულების განმავლობაში. 2021 წელს, ევროკავშირის წმინდა მიგრაციის მაჩვენებელი +910,755 ადამიანი იყო, ხოლო ჩინეთისთვის – 200,194 ადამიანი.
განაახლებს თუ არა ევროკავშირის მოსახლეობა ზრდას?
ევროსტატის მოსახლეობის უახლესი პროგნოზები ეროვნულ დონეზე გაკეთდა 2020 წლის აპრილში და მოიცავდა პერიოდს 2020 წლიდან 2100 წლამდე.
ამ შეფასებით, ევროკავშირის მოსახლეობა 2026 წლისთვის 449,3 მილიონამდე გაიზრდება და შემდეგ თანდათან შემცირდება 416,1 მილიონამდე 2100 წლისთვის.
თუმცა, მოსალოდნელია, რომ ევროკავშირის 11 წევრი ქვეყანა იხილავს მოსახლეობის ზრდას, ხოლო წმინდა მიგრაცია იქნება მთავარი წვლილი. ესენია შვედეთი, საფრანგეთი, ირლანდია, ნიდერლანდები, დანია, ბელგია, ავსტრია, კვიპროსი, მალტა, გერმანია და ლუქსემბურგი.
ევროკავშირის მოსახლეობა უფრო დიდხანს ცხოვრობს და ბერდება
65 წელზე მეტი ასაკის მოსახლეობის წილი იზრდება ევროკავშირის ყველა წევრ ქვეყანაში და ფაქტობრივად ბევრად უსწრებს ჩინეთს, სადაც ის დაახლოებით 13 პროცენტია.
65 წელზე უფროსი ასაკის მოსახლეობის ყველაზე დიდი წილი ქვეყნებია იტალია (22,5 პროცენტი), შემდეგ მოდის ფინეთი (22,7 პროცენტი), საბერძნეთი (22,5 პროცენტი), პორტუგალია (22,4 პროცენტი) და გერმანია (22 პროცენტი). ).
ბოლო ათწლეულის განმავლობაში, ქვეყნები, რომლებმაც დააფიქსირეს 65 წელზე მეტი ასაკის მოსახლეობის წილის ყველაზე დიდი ზრდა, იყო ფინეთი, ზრდით 5,2 პროცენტული პუნქტით (pp), შემდეგ პოლონეთი (5,1 pp) და ჩეხეთი (4,6 pp). მთლიანობაში ევროკავშირისთვის 3 პროცენტიანი ზრდა დაფიქსირდა.
ევროსტატის პროგნოზების მიხედვით, 65 წელზე მეტი ასაკის პირები 2100 წლისთვის ევროკავშირის მოსახლეობის 31,3 პროცენტს შეადგენენ, 2021 წლის 20,8 პროცენტთან შედარებით.
ასევე მოსალოდნელია, რომ ევროკავშირის მოსახლეობაში 80 წელზე უფროსი ასაკის ადამიანების წილი გაორმაგდება 2021-2100 წლებში, 6.0 პროცენტიდან 14.6 პროცენტამდე.
დაბერებული მოსახლეობის ზრდა განპირობებულია სიცოცხლის ხანგრძლივობის გაზრდით.
ევროკავშირში დაბადებისას სიცოცხლის ხანგრძლივობა სწრაფად გაიზარდა გასული საუკუნის განმავლობაში, 69 წლიდან 1960 წელს 80,1 წლამდე 2021 წელს.
ევროკავშირი ამას უკავშირებს რამდენიმე ფაქტორს, მათ შორის ჩვილ ბავშვთა სიკვდილიანობის შემცირებას, ცხოვრების დონის ამაღლებას, ცხოვრების წესის გაუმჯობესებას, უკეთეს განათლებას და ჯანდაცვისა და მედიცინის მიღწევებს.
თუმცა, COVID-19 პანდემიის შემდეგ, ინდიკატორი 2019 წელს 81,3-დან 2020 წელს 80,4 წლამდე და 2021 წელს 80,1-მდე შემცირდა. ევროკავშირის მხოლოდ ოთხ წევრ ქვეყანას არ დაუფიქსირებია სიცოცხლის საშუალო ხანგრძლივობის შემცირება: დანია, ესტონეთი, ფინეთი და კვიპროსი.
ევროკავშირის რომელ ქვეყნებშია ყველაზე ახალგაზრდა მოსახლეობა?
სამუშაო ასაკის მოსახლეობა, რომელიც განისაზღვრება, როგორც 15-დან 64 წლამდე, შეადგენს ევროკავშირის მოსახლეობის 64 პროცენტზე მეტს, 2021 წლის მონაცემებით.
ევროკავშირის მოსახლეობის 10 პროცენტზე მეტი 15-დან 24 წლამდეა, 32 პროცენტზე მეტი 25-დან 49 წლამდე ასაკისაა და თითქმის 21 პროცენტი 50-დან 64 წლამდეა.
2021 წელს, ევროკავშირის მოსახლეობის საშუალო ასაკი იყო 44,1 წელი, 2011 წლის 41,6 წელთან შედარებით.
მოსალოდნელია, რომ ეს საშუალო ასაკი კიდევ გაიზრდება 48,8 წლამდე 2100 წელს. ეს ნიშნავს, რომ ევროკავშირის მოსახლეობის ნახევარი იქნება 48,8 წელზე უფროსი, ხოლო მეორე ნახევარი იქნება ახალგაზრდა.
2021 წელს ყველაზე დაბალი საშუალო ასაკი კვიპროსს ჰქონდა – 38 წელი, ხოლო იტალიას – 47,6.
